Pomnik Czynu Powstańczego na Górze Św. Anny to jeden z najbardziej znanych pomników na Śląsku, a przy tym główne miejsce uroczystości poświęconych pamięci powstańców poległych w powstaniach śląskich. Znajduje się on naprzeciw Sanktuarium Św. Anny, ponad kamiennym amfiteatrem, na wapiennej skarpie. Przed I wojną światową w miejscu dzisiejszego amfiteatru istniał kamieniołom, w którym wydobywano wapienie, a obok stały wapienniki, jeden z nich przetrwał nawet do dziś. Kamieniołom był połączony konną kolejką wąskotorową (tzw. rosbanka) ze Zdzieszowicami. W okresie III Powstania Śląskiego w tej okolicy doszło do krwawej bitwy pomiędzy powstańcami a Niemcami, którzy ostatecznie wygrali zachowali Górę Św. Anny, zwaną wówczas Anaberg.
